Bob Graham Round

Sosyal medyada koşu ve genel olarak doğa sporları dünyasından isimleri takip ediyorsanız geçtiğimiz hafta sonu, 8 Temmuz pazar günü, #BGR hashtag'i ile yapılan paylaşımlara denk gelmişsinizdir. Olay şu: hayranlıkla (ve bazen şaşkınlıkla) takip ettiğimiz Kilian Jornet tarihi bir rekora imza attı.

(Kaynak: https://www.theguardian.com/lifeandstyle/the-running-blog/2018/jul/09/ultra-runner-kilian-jornet-smashes-lake-district-endurance-race-record)

Efsanevi Pierra Menta kayak yarışında sakatlanan Kilian daha 3 hafta önce doktorları tarafından "koşabilirsin" onayı aldı. Ve hemen Skyrunning sporunun doğum yeri olan Monte Rosa'da partneri Emelie Forsberg ile takım olarak yarıştı. Emelie kadınlar kategorisinde birinci olup parkur rekorunu elde etti. Sonraki hafta sonu Kilian, Marathon du Mont-Blanc'ı birinci olarak bitirdi. Bu hafta sonu ise İngiltere'nin kuzeybatısında (Lakeland bölgesinde) bulunan Keswick kentine geldi; 36 yıldır kırılamayan bir parkur rekorunu kırmak için. 

Rotanın adı Bob Graham Turu (Bob Graham Round veya BGR). İlk defa 1932 yılında, zamanında 42 yaşında olan Bob Graham adlı bir otel işletmecisi tarafından katedildi. Keswick şehri asıllı Dr. Wakefield, bu zorlu etabın asıl amacını şöyle tanımlanmış: "24 saat içinde mümkün olduğunca fazla 610 metre (2000 ft) yüksekliğe sahip tepelere tırmanıp başlangıç noktasına geri dönmek". Bu "tepe avcılığı" diyebileceğimiz maceraya Bob Graham katılmaya karar veriyor ve 42 tepeden oluşan bir rotayı 23 saat 39 dakikada bitirip bir rekora imza atıyor ve ileride kendi adıyla anılacak bir rota yaratmış oluyor. Toplam mesafe yaklaşık 106 km (66 mil) ve irtifa kazanımı ise toplam 8,200 m. Buna bir de zorlu hava ve zemin koşullarını eklerseniz 24 saat altında bitirmenin gerçekten hiç de kolay olmadığını tahmin edebilirsiniz. Bu güne kadar bunu başaranların sayısı 2000'i geçmiyor. Bu arada Bob Graham'in tamamladığı rota ile şimdiki arasında ufak farklılıklar var; şöyle ki 42 tepenin 4'ü sonradan değişmiş. 24 saatin altında bu rotayı bitirenler "kulüb"e katılma onuruna ulaşıyorlar.

(Kaynak: https://www.contours.co.uk/bob-graham-round)

BGR'yi ilginç kılan şeyler aslında başarılı sayılmak için bu rotayı belli kurallar dahilinde bitirebilmek geliyor. Bu aslında benim de çok sevdiğim, İngilizlerdeki geleneklere saygı duyma özelliğinden kaynaklanıyor. Kriterler şöyle: rotayı koşmak isteyen bir koşucu önceden kulübü resmi olarak bundan haberdar etmesi gerekiyor. Koşu esnasında her tepeye nizami bir şekilde uaşıldığını teyit etmek için en az bir kişi orada bulunmalı. Rota 5 ayrı ayaktan oluşuyor. Her birinde kulüp üyeleri (yani önceden rotayı tamamlamış birileri) koşucuya eşlik/yardım ediyor. Başlangıç ve bitiş noktası olarak Keswick kentinin müzakere salonu (Moot Hall) seçilmiş. İngiltere'de şehir sakinlerinin toplanıp kent ile ilgili konularda tartışabilmesi için yapılmış binalara  Moot Hall deniyor.

Keswick Moot Hall
(Kaynak: http://www.lakedistrict.gov.uk/visiting/placestogo/explorederwentwater/uniquelyderwentwater/moothall)

Bob Graham'in rekorundan sonra araya ikinci dünya savaşı girmiş, ve o dönemde bilinen herhangi bir rekor denemesi olmamış. Ta ki 1960 yılına kadar. O sene Alan Heaton 22 saat 18 dakikada rotayı bitirmeyi başarıyor. Ondan sonra 1971 yılında yeni bir rekor daha geliyor ve en fazla 3 yıl ara ile toplam 5 başarılı rekor denemesi daha gerçekleşiyor. Bunlardan sonuncusu 1982 yılında 13 saat 53 dakika ile Billy Bland'e ait. Bu rekorun artık bir daha kırılamayacağı düşünülüyordu. Aslında aradan geçen 36 yıl da Billy Bland'in ne kadar muazzam bir iş başardığının göstergesi. Demek ki Kilian gibi neredeyse insan dışı yeteneklere sahip birinin bu rekoru kırması gerekiyormuş.

Billy Bland

Kilian Jornet, BGR rekor denemesini 2017 sonbaharında gerçekleştirmeyi planlıyordu. Fakat Hard Rock 100'de düşüp omuzunu sakatlamıştı ve ameliyat olmak için yarış sezonunun bitmesini, yani sonbaharı bekliyordu. Başarılı geçen ameliyattan sonra ise dinlenmeyi tercih etti, böylece rekor denemesi de ileri bir tarihe ertelenmiş oldu.

Araya sakatlık ve diğer yarışlar girince en uygun tarih 8 Temmuz 2018 olarak belirlendi. Kilian koşuya sabah 6'da Keswick kenti merkezinden (Moot Hall önünden) 10 pacer ile başladı. Rotayı tamamlayıp Moot Hall'a vardığında ise koşuya başlamasından sadece 12 saat 52 dakika geçiyordu. Eski rekoru tamı tamına 1 saat iyileştirmiş olarak karşılandı Keswick'liler tarafından.

(Kaynak: https://www.salomon.com/int/blog/article/kilian-jornet-completes-the-bob-graham-round)

Organizasyon ile ilgili ilgimi çeken çok güzel detaylar var: Öncelikle Kilian BGR geleneklerine ne kadar saygı duyduğunu koşudan önce gösterdi; rekor denemesi yapacağına dair herhangi bir reklam yapılmadı, ve koşu esnasında da sponsörlerinden hiçbir reklam görmedik. Rotanın belli yerlerinde Billy Bland bisikletiyle Kilian'a destek vermek için yanına gitmiş. O anlardan birini aşağıda görebilirsiniz. Bir başka hoş detay da rekor denemesinin organizatörü Martin Stone, Billy Bland için 1982 yılında pacer'lık yapmış olması. Bir de Kilian'a pacer'lık yapanlardan birinin babası da Billy Bland'e pacer'lık yapmış. Ne güzel şeyler bunlar, değil mi?

Billy Bland rota üzerinde Kilian'a destek veriyor.
(Kaynak: https://itsahill.wordpress.com/2018/07/10/kilian-jornet-smashes-bob-graham-endurance-race-record/)

En nihayetinde, Kilian Keswick kent merkezine ulaştığında müthiş bir kalabalık ile beraber yine Billy Bland elinde şampanyayla  onu karşıladı.

Kutlama sırası.
(Kaynak: http://running.competitor.com/2018/07/trail-running/kilian-jornet-sets-new-fkt-bob-graham-round_173542)

Kilian Duş alıp tekrar kent merkezine, şehir sakinleriyle muhabbet etmeye geri dönmüş. Yaklaşık 40 dakika sabırla insanlarla fotoğraf çektirmiş, imzalar vermiş. Ayrıca instagram hesabından paylaştığı bir post'ta Billy'e ve organizasyonda emeği geçen herkese şöyle teşekkür ediyor: "Teşekkürler Billy, senden daha iyi şartlara, en iyi pacer'lara ve senden aldığım ilhama sahiptim, ve bütün bunlara rağmen yine de bunu başarmak çook çook zordu!!..." Bu Kilian'a özgü bir karakter mi, alçak gönüllü ve sabırlı insanlar mı doğa sporlarında başarılı oluyor, yoksa doğa sporları insanı sabırlı ve alçak gönüllü mü yapıyor? Bence üçüncüsü doğru.

Son olarak eklemek istediğim şey, BGR'nin kadınlardaki rekortmeni İngiliz koşucu Jasmin Paris. 2016 yılında 15 saat 24 dakika içinde rotayı tamamlamış. 

Yazının sonunda kısaca İngiltere'de bilinen ve aslında BGR gibi rotalarda yapılan koşuların da adını verdiği "Fell Running"den bahsetmek istiyorum. Fell kelimesi, Eski Norsça dilinden geliyor, anlamı ise dağ veya tepe. Daha çok Kuzey İngiltere, İskoçya, Norveç, Finlandiya ve İsveç'te bulunan dağları ve tepeleri tanımlamak için kullanılır. "Fell running" ise bu bölgelerde, veya oralara benzerlik gösterdiği başka yerlerde yapılan bol tırmanışlı koşulara deniyor. Buralarda koşan koşucular ise kendilerine "fell runner" derler. Tahmin edeceğiniz gibi ise bunların çoğu İngiliz. "Trail running"den farkı, normalde rahatlıkla koşulabilir patikalardan oluşmuyor olması. Bu bakımdan bildiğimiz "mountain running"e daha yakındır. Önemli bir nokta da şu, "fell running" parkurları işaretlenmiyor, bu bakımdan da aslında biraz Oryantiring'e benzemektedir. Kilian da rekor denemesinde yanına harita almıştı.

BGR rekor denemesi değil de, bizim gibi fanilerin yapmaya çalışacağı bir türden bir şeyi, yani rotayı 24 saat altında bitirmeyi deneyen Tony Holt ve yanındakiler maceralarını aşağıdaki kısa filmde dokümante etmişler:

(Bu haftanın müziğini İngiliz bir müzisyenden seçmek istedim. Aslında ne kadar çok seçenek olduğunu farkettim, ve nihayetinde en sevdiğim rock yıldızlarından olan David Bowie'nin en sevdiğim şarkılarından birini, "Heroes"u seçtim.)